O Dennenboom, o dennenboom…

Wat zou Kerstmis zijn zonder kerstbomen met hun betoverende lichtjes? In winkels en kerstetalages, op pleinen, langs straten, op plaatjes in folders en tijdschriften en natuurlijk in tuinen en huizen. 

De geur van dennengroen hoort bij Kerst, zoals de geur van pepernoten bij Sinterklaas hoort. Met de dennengeur halen we een stukje natuur binnen onze vier muren. 

De keuze is reuze voor kerstbomen: kwetsbare fijnsparren, blauwsparren en zilversparren, sterke Nordmann- en Douglas-sparren. In miniformaat of tot aan het plafond. Van klassiek – een omgehakte boom op een houten kruis of in een standaard met water – tot een boom met kluit die met een beetje geluk na Kerst in de tuin overleeft en volgend jaar terug in de kamer kan.

Steeds meer mensen kiezen ook voor de duurzame optie: ‘adopteer’ een kerstboom bij een kweker. Na de feestdagen gaat hij – met een penning waarop staat dat hij van jou is – terug naar de kwekerij. Daar wordt de boom het hele jaar vertroeteld en de volgende Kerst kun je hem, groter en sterker, weer ophalen. Goed voor de natuur en voor je geweten. 

Een stukje geschiedenis

De kerstboom is een eeuwenoud symbool van Kerstmis – of toch niet?
Het feestvieren rond een boom is een van oorsprong heidense Germaanse traditie. De Germanen vierden midwinter op 21 december. De groene spar symboliseerde de terugkeer van de lente, waarin alle bomen weer groen worden. 

De traditie van de versierde kerstboom zoals we die nu kennen, begon rond de dertiende eeuw in Duitsland. De boom werd pas op Kerstavond neergezet en versierd. In veel Duitse gezinnen geldt die regel (nooit vóór 24 december!) nog steeds. Pas in de negentiende eeuw waaide de traditie over naar Nederland en andere Europese landen. Duitse kolonisten introduceerden de kerstboom in Amerika, Canada, Australië en Zuid-Afrika. En nu is hij niet meer weg te denken bij kerstfeesten over de hele wereld.

Dat ging niet zonder slag of stoot, want de kerken vonden dat deze heidense traditie de aandacht te veel afleidde van het christelijke verhaal van de geboorte van Jezus. Vooral de rooms-katholieke kerk bleef zich lang verzetten tegen de heidense boom. Maar inmiddels staat in de Kerstperiode in elke kerk een versierde boom, met aan de voet een kerststal waarin de geboorte van Jezus wordt uitgebeeld. Zo hebben twee tradities elkaar toch gevonden. 
 

Kerstbomen in getallen

In Nederland werden het afgelopen jaar 3 miljoen Kerstbomen verkocht. Dat was een record ten opzichte van de jaren daarvoor, toen gemiddeld 2,5 tot 2,7 bomen werden verkocht. Daarbij speelde ongetwijfeld mee, dat veel mensen hun huis extra gezellig wilden maken, omdat ze vanwege corona noodgedwongen vaker thuis waren in de Kersttijd. Ook valt op, dat de bomen steeds groter worden. Was in 2018 nog 10 tot 15 procent van de verkochte Kerstbomen hoger dan 2 meter, een jaar later was dat al 20 procent. Ook kiezen steeds meer mensen voor meerdere bomen; een grote in de woonkamer, een kleintje in de hal en in elke slaapkamer een kleine boom op de vensterbank.

Versieren: trendy of klassiek

Een grote meerderheid van de Nederlanders vindt dus nog steeds dat Kerstmis geen Kerstmis is zonder kerstboom. Maar wanneer de boom gezet mag worden, daarover lopen de meningen uiteen. Traditioneel wordt de kerstboom pas in huis gehaald na 5 december, als pakjesavond achter de rug is. Maar aangezien veel warenhuizen en tuincentra hun kerstafdeling al in oktober inrichten, kunnen steeds meer mensen het niet laten en versieren ze hun boom al half november. Dat zijn dan vaak wel nepbomen, want een echte boom heeft in zo’n geval op Kerstavond al zijn naalden verloren.

De rooms-katholieke traditie wil, dat de boom pas na 6 januari – de dag waarop volgens het kerstverhaal de drie koningen Jezus bezochten – de deur uit mag. Maar in veel plaatsen is het ook traditie dat de kerstbomen in de oudejaarsnacht op de brandstapel eindigen.

Voor de versiering van de kerstboom bestaan geen regels. Hang jij je boom vol met kerstballen die je in de loop der jaren hebt verzameld en wellicht nog hebt geërfd van je ouders en grootouders? Of koop je elk jaar nieuwe ballen in matchende modekleuren? Heb je elk jaar weer ruzie met het snoer van flikkerende lichtjes in alle kleuren van de regenboog of haal je kerstverlichting met zacht witte led-lampjes uit de knoop? Versier je de boomtakken met zilveren slingers, doe je er spuitsneeuw op of gebruik je net als je oma vroeger engelenhaar voor de finishing touch? Heeft je boom een zilveren piek of een verlichte ster in top?

Voor de echte designtijgers onder ons: Bij kerst 2021 draait alles om een natuurlijke en duurzame uitstraling. Warme kleuren als beige, bruin, groen en crème-wit, aangevuld met versieringen van natuurlijke materialen als hout, eikeltjes en bladeren.

Helemaal hip is de Scandinavische stijl. Minder is meer, veel hout en natuurlijke materialen.

Te weinig bling bling? Dan is de andere trend van dit jaar wat voor jou; romantisch met zachte pastelkleuren. Grijs, lichtgroen, wit, zachtroze en babyblauw doen denken aan de kleuren van winterlandschappen.

Ooit werden de kerstbomen verlicht door echte kaarsen. Aan de voet van de boom stond een grote emmer water voor het geval een tak of een versiersel vlam zou vatten. Die tijd ligt ver achter ons. Maar de tijd dat Ledverlichting alleen koel blauw licht verspreidde ook. LED wordt tegenwoordig in allerlei warme kleurvarianten geleverd. Er bestaan zelfs LED-kaarsen, die je één voor één, zonder snoer, aan de takken kunt klemmen en die een zacht flakkerende vlam nabootsen.

Echt, kunststof of alternatief

Tot een paar jaar geleden, was het eigenlijk geen vraag: een nep-boom komt er niet in! Intussen zijn er echter talloze (behoorlijk dure) kunststof bomen, die je nauwelijks van een echte boom kunt onderscheiden. En de kosten heb je er binnen 2, 3 jaar uit, want ook een mooie echte boom is niet goedkoop. Maar die moet je elk jaar opnieuw kopen én hij verliest naalden. Helemaal geen boom? Dat kan ook. Op internet vind je veel creatieve ideeën: een tweedimensionale ‘boom’ van takken en jute voor aan de muur (bijzonder ruimtebesparend) of drie driehoeken die je zelf met takken, lijm en jute in elkaar knutselt en die samen een boom vormen. Met versiering en lichtjes net zo decoratief als een echte boom.

Maar … Wat heeft Plameco met Kerstmis te maken?

Bij Kerstmis horen ook kaarsen. Niet meer in de boom, zoals vroeger, maar wel in kerststukjes, kerstkransen van dennentakken of andere kerstdecoraties in de kamer. Gezellig, sfeervol, maar ook gevaarlijk. Kaarsen kunnen omvallen, te dicht bij een brandbaar voorwerp staan (denk aan de takken van je kerststukje of de gordijnen). Als je, naast een rookmelder en een brandblusser, ook een brandveilig Plameco-spanplafond in je kamer hebt, is je risico op grote schade het kleinst.

Zo’n spanplafond kan ook nog op een andere manier bijdragen aan de juiste kerstsfeer, want op verzoek installeren we achter je plafond geluidsabsorberend materiaal. Dat dempt de geluiden in de ruimte, wat extra bijdraagt aan de kerstsfeer.

Kerst is vooral een lichtjesfeest. Kaarsen en lichtjes symboliseren de sterren in de winternacht. Stel je voor dat je je eigen sterrenhemel in de woonkamer hebt! Met Plameco-spanplafonds met LEDs, die eruitzien als fonkelende sterren, kun je dit jaar de blits maken met Kerst.

En als Kerst voorbij is? Dimbare Plameco-verlichting kun je uiteraard het hele jaar naar wens aanpassen. Wij denken nu eenmaal niet alleen met Kerst aan sfeervolle verlichting.

En dan is het alweer voorbij …

Wat doe jij met je boom na Kerst? Gooi je hem in de oudejaarsnacht op de brandstapel? Zet je hem keurig aan de weg op een van de gemeentelijke ophaaldagen? Of gaat hij met kluit en al terug in je tuin of naar de kwekerij? Wat je ook doet, we wensen je mooie en sfeervolle Kerstdagen.